Huyện Ngọc Hiển được chia tách thành 2 huyện Năm Căn và Ngọc Hiển theo Nghị định 138 ngày 17/11/2003 của Chính phủ. Ngày 1/1/2004, huyện Ngọc Hiển chính thức ra mắt và bắt đầu một hành trình mới với nhiều khó khăn, thách thức. Từ một huyện có điểm xuất phát thấp, đến nay tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt gần 3.000 tỷ đồng, tăng gấp 21,3 lần khi mới tách huyện. Thu nhập bình quân đầu người mỗi năm đạt gần 54 triệu đồng, tăng gấp 7,7 lần so với năm 2004. Những ai có vinh dự được chứng kiến huyện Ngọc Hiển chính thức tái lập. Nay, có dịp trở lại sẽ không khỏi ngỡ ngàng trước sự thay da đổi thịt của vùng đất này.
Ông Quách Xuân Cận, nguyên Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Ngọc Hiển chia sẽ, khi mới chia tách Ngọc Hiển còn khó khăn vô vàng, trụ sở làm việc còn phải mượn của Lâm ngư trường Kiến Vàng, cán bộ đa phần là người ngoài huyện, đi làm việc phải phụ thuộc vào chuyến đò. Giao thông cách trở, tất cả xuất phát điểm gần như số không, nhưng sau thời gian phấn đấu nỗ lực Ngọc Hiển đã chuyển mình rõ nét trên các lĩnh vực.
Một góc trung tâm hành chính huyện Ngọc Hiển
Sau thời gian đi vào hoạt động, cây Cầu Năm Căn, thuộc Dự án Đường Hồ Chí Minh bắt qua sông Cửa Lớn nối liền hai huyện Ngọc Hiển, huyện Năm Căn vào tháng 2/2015 chính thức phá thế ốc đảo cho huyện Ngọc Hiển. Lễ Khánh thành Cầu Năm Căn là ước mơ ngàn đời của nhân dân ở 2 huyện Năm Căn, Ngọc Hiển nói riêng cũng như nhân dân Cà Mau và cả nước nói chung đã được hiện thực hóa, không còn cảnh “qua sông, lụy đò” như trước đây. Việc xây dựng hoàn thành Cầu Năm Căn là một điểm nhấn quan trọng đưa đường Hồ Chí Minh, tuyến đường bộ đầu tiên đến trung tâm huyện Ngọc Hiển, thông xe đến Đất Mũi, mảnh đất cuối cùng của Tổ quốc vào cuối năm 2015.
Ông Lý Bông, xã Tân Ân, huyện Ngọc Hiển cho rằng, khi cầu Năm Căn khánh thành bà con Ngọc Hiển vui lắm, bởi mình có đường bộ, đường xe để đi rồi. Ước mơ ngàn đời đã thành hiện thực. Cầu Năm Căn mở hướng mới cho huyện Ngọc Hiển phát triển kinh tế.
Nối tiếp niềm vui đến năm 2015, hầu hết các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Ngọc Hiển đã thông xe đi về trung tâm huyện, các ấp cũng được quan tâm đầu tư xây dựng lộ bê tông. Từ kinh tế nuôi tôm, đánh bắt thủy sản được quan tâm.
Từ nuôi tôm quảng canh truyền thống chuyển đổi sang nuôi tôm sinh thái, với trên 21.500 ha đạt chứng nhận quốc tế. Đây được xem là mô hình giúp người dân phát triển kinh tế bền vững gắn với bảo vệ môi trường sinh thái rừng. Đối với nuôi tôm sinh thái dưới tán rừng, năng suất tôm nuôi mỗi năm đạt khoảng 220kg/ha, tăng khoảng 40kg so với nuôi tôm truyền thống trước đây.
Khai thác thuỷ sản vốn là nghề truyền thống của cư dân bản địa. Toàn huyện có trên 400 tàu cá khai thác, thu mua hải sản trên biển, hoạt động chủ yếu ở cửa biển Rạch Gốc, Tam Giang Tây và Đất Mũi. Sản lượng khai thác thủy sản đến nay đạt 31.100 tấn/năm, bình quân tăng 3,7%/năm.
Với thương hiệu Khu Dự trữ sinh quyển thế giới, chính quyền, nhân dân huyện Ngọc Hiển đã phát triển mạnh mẽ các loại hình du lịch sinh thái, nhiều công trình văn hóa du lịch đặc trưng, nổi bật được đầu tư và đưa vào khai thác tạo điểm nhấn riêng có cho du lịch địa phương như Biểu tượng điểm cuối đường Hồ Chí Minh trên biển, Cột cờ Hà Hội, Đền thờ Lạc Long Quân, Tượng Mẹ, biểu tượng Mũi Tàu, Con cua.
Hoạt động du lịch cộng đồng được hình thành và hoạt động có hiệu quả, đến nay huyện Ngọc Hiển có 09 hộ làm du lịch cộng đồng với nhiều sản phẩm phục vụ đa dạng, phong phú, hấp dẫn. Cuối năm 2023, huyện đã thu hút 750.000 lượt khách đến tham quan du lịch, doanh thu đạt gần 500 tỷ đồng, khách du lịch tăng bình quân 6%/năm, góp phần phát huy thế mạnh về du lịch.
Ông Tiết Hùng Sĩ, thị trấn Rạch Gốc cho rằng, không chỉ tạo được những dấu ấn trong phát triển kinh tế, mà chặng đường 20 năm qua lĩnh vực văn hóa - xã hội được quan tâm đầu tư có nhiều chuyển biến tích cực, sự nghiệp giáo dục và đào tạo từng bước phát triển toàn diên và đồng bộ trên các mặt từ quy mô đến chất lượng dạy và học. Toàn huyện có 30 trường được, 28 trường trực thuộc huyện, 02 trường THPT trực thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Cà Mau. Đội ngũ giáo viên ngày càng được chuẩn hóa ở các cấp học, bậc học; Y tế, đáp ứng yêu cầu khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân.
Đồng chí Phạm Chí Hải, Bí thư Huyện ủy cho rằng, đạt được kết quả như hôm nay thì nhân tố con người luôn giữ vai trò then chốt. Bởi vậy, công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị được Ban chấp hành Đảng bộ huyên Ngọc Hiển tập trung chỉ đạo, gắn với triển khai thực hiện việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Qua đó, đội ngũ cán bộ, đảng viên luôn được tăng cường, đảm bảo về số lượng, trình độ chuyên môn, lý luận chính trị, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Chặng đường phía trước đang mở ra nhiều thời cơ, thuận lợi và cũng không ít khó khăn, thách thức. Hơn lúc nào hết, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân huyện Ngọc Hiển cần tiếp tục nêu cao tinh thần cách mạng, đoàn kết, thống nhất, quyết tâm thực hiện tốt Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XII đề ra, xây dựng huyện Ngọc Hiển ngày càng phát triển bền vững.
Đồng chí Trần Hoàng Lạc, Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Ngọc Hiển định hướng, năm 2024 và những năm tiếp theo, huyện Ngọc Hiển sẽ tập trung phát triển ngành chủ lực của huyện tập trung vào con tôm, con cua, đũa đước; phát triển mô hình nuôi tôm sinh thái, bảo hộ thương hiệu tôm sinh thái cho huyện, góp phần nâng cao mức sống cho người dân, phát triển kinh tế ven biển, năng lượng điện gió, du lịch, cảng Hòn Khoai nếu được đầu tư sẽ là tiềm năng rộng mở cho huyện phát triển kinh tế, tăng ngoại tệ cho tỉnh nhà rất lớn. Huyện sẽ tập trung 03 đột phá để huyện Ngọc Hiển phát triển nhanh, bền vững./.